Op maandag 17 juni kwamen zo’n 35 aanbieders van Andersom Den Haag in het sfeervolle Bleyenberg bijeen om elkaar te leren kennen, kennis en ervaringen uit te wisselen en verbindingen te leggen.
Tijdens deze eerste aanbiedersbijeenkomst van Andersom Den Haag stonden de volgende onderwerpen centraal:
- Ontwikkelingen in het Haagse onderwijs
- Toegevoegde waarde van vakprofessionals in het basisonderwijs
- Ervaringen van vakprofessionals
- Belang van pedagogisch-didactische vaardigheden
- Toekomstgericht samenwerken in het onderwijs
Projectleider Leora Tonus opende de middag met een welkomstwoord en een voorstelronde van het projectteam van Andersom Den Haag. Naast het projectteam en vakprofessionals van verschillende aanbieders, waren ook Nynke Hoekstra (programmamanager G5), Marlies van Dorp (programmamanager Toekomstgericht Onderwijs Den Haag), Ester Hendriksen en Melvyn Varlack van gemeente Den Haag aanwezig.
Om in kaart te brengen wat de aanwezigen uit de bijeenkomst wilden haalden, schreef iedereen hun verwachtingen op een post-it. Een greep uit de antwoorden:
- Kennnismaking met aanbieders uit andere vakgebieden
- Vergroten en verrijken van ons netwerk om samen te werken aan de toekomst
- Verkrijgen van waardevolle inzichten over de uitdagingen in onze branche
- Verkrijgen van inzicht in de behoefte van scholen
- Ophalen en delen van inspiratie
- In kaart brengen van de mogelijkheden die Andersom creëert
- Verkennen van subsidiemogelijkheden Gemeente Den Haag voor anders organiseren
Ontwikkelingen in het Haagse onderwijs
Om alle aanwezigen bij te praten over het Haagse onderwijs, vertelde Nynke Hoekstra meer over het Noodplan 5G, de ontwikkelingen van de onderwijsregio Haaglanden, het rapport ‘Andere dag- en weekindeling’ en de wettelijke 22-uursregeling.
Deze wet maakt het mogelijk dat een leerling maximaal 22 uur per maand les mag krijgen van een vakbekwame professional, ook zonder bevoegdheid. Dit biedt scholen de mogelijkheid om vakprofessionals in te zetten om het onderwijs te verrijken en bij te dragen aan talentontwikkeling, verlagen van de werkdruk en het terugdringen van het lerarentekort.
SEO en Oberon hebben onderzoek gedaan naar de inzet van vakprofessionals in het basisonderwijs. De samenwerking zorgt voor continuïteit en het terugdringen van de tekorten. Van positieve invloed zijn:
- Pedagogisch-didactische vaardigheden
- Draagvlak binnen schoolteam
- Ondersteuning en begeleiding
Toegevoegde waarde van vakprofessionals in het basisonderwijs
Onlangs heeft Andersom Den Haag een vragenlijst uitgezet bij schooldirecteuren die aangesloten zijn bij het convenant. Schoolleiders waarderen met name de inhoudelijke kennis en vaardigheden van vakprofessionals. Dit draagt volgens hen primair bij aan:
- Verrijken van het lesaanbod
- Ontwikkelen van talenten
- Inspelen op specifieke behoeften van de schoolpopulatie
Goede pedagogisch-didactische vaardigheden resulteren in werkdrukverlaging. Indien deze ontbreken dan kan er onrust in de groep ontstaan.
Ervaringen van vakprofessionals
Vakprofessionals ervaren dat zij vaak ad hoc worden ingezet om ‘gaten te vullen’. Als zo’n kortdurende inzet vanuit beide partijen goed bevalt, biedt dit wel kansen voor een structurele samenwerking. Een duurzame relatie waarbij er onderling vertrouwen is, zorgt voor rust in de school en de kwaliteit en continuïteit van de lessen kunnen beter gewaarborgd worden.
Ondanks de positieve ervaringen van scholen met de inzet van vakprofessionals, gaat de voorkeur nog regelmatig uit naar een lesbevoegde. Het delen van succesverhalen en het inspireren met voorbeelden van andere scholen kan hierbij helpen. Aanbieders kunnen hun krachten ook bundelen door samen te werken en met elkaar een dag(deel) aanbieden vanuit verschillende domeinen.
Belang van pedagogisch-didactische vaardigheden
Tijdens de aanbiedersbijeenkomst kwam meer dan eens naar voren dat een succesvolle inzet van vakprofessionals samenhangt met kwaliteit. De onderwijskwaliteit is steeds meer een gedeelde verantwoordelijkheid. We hebben in samenwerking met de Haagse Hogeschool, Hogeschool Inholland en de Gemeente Den Haag een scholingstraject ontwikkeld dat bijdraagt aan de versterkte rol van vakprofessionals binnen het basisonderwijs. De lessen zijn speciaal ontwikkeld voor dit traject en richten zich op de ontwikkeling van zowel pedagogische als didactische vaardigheden, zoals groepsdynamiek, klassenmanagement, structuur, grenzen stellen en het neerzetten van een goede lessenserie binnen je eigen vakgebied op verschillende scholen. Tijdens de intake wordt gekeken naar huidige ervaring, wat iemand meebrengt en wat er nodig is om verder te groeien, altijd met het doel om het onderwijs kwalitatief te versterken.
Het scholingstraject start in september 2024 en is toegankelijk voor vakprofessionals die aangesloten zijn bij Andersom Den Haag en werkzaam zijn in het basisonderwijs (vast of flexibel, maar minimaal één keer per week) in verband met praktijkbezoeken. Lees hier meer over het scholingstraject en hoe je je kunt inschrijven.
Toekomstgericht samenwerken in het onderwijs
Het lerarentekort is een complex probleem dat niet zomaar op te lossen valt. Daarom is het belangrijk dat we het onderwijs in de toekomst anders gaan organiseren. Marlies van Dorp speelt hierin een belangrijke rol als programmamanager Toekomstgericht Onderwijs. Ze brengt in kaart welke nieuwe organisatiemethoden worden toegepast in de grote steden (de G5) en op landelijk niveau, en onderzoekt welke van deze methoden geschikt zijn voor het Haagse onderwijs.
De druk op veel scholen is hoog waardoor er vanuit urgentie gehandeld wordt. Vanuit nood zijn prachtige initiatieven ontstaan, maar het is volgens de programmamanager belangrijk dat anders organiseren en de inzet van vakprofessionals vanuit een visie gebeurt. Zoals Marlies van Dorp mooi zei: ‘Ik gun iedere school en vakprofessional een samenwerking vanuit visie’.